Thành phố Thủ Dầu Một là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa của tỉnh Bình Dương. Từ một Thị xã là đô thị loại 3 vào năm 2007, đến ngày 02 tháng 5 năm 2012, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP thành lập thành phố Thủ Dầu Một thuộc tỉnh Bình Dương, trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên, dân số và các đơn vị hành chính trực thuộc của thị xã (nay là thành phố) Thủ Dầu Một, chính thức hoạt động vào ngày 01 tháng 7 năm 2012, đồng thời, năm 2012, Thủ Dầu Một trở thành thành phố đô thị loại 2. Ngày 06 tháng 12 năm 2017, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1959/QĐ-TTg công nhận thành phố Thủ Dầu Một là đô thị loại 1 trực thuộc tỉnh Bình Dương.
Thành phố Thủ Dầu Một có diện tích tự nhiên 118,67 km² và 325.551 người (thống kê đến ngày 01/04/2019), trong đó có 14 đơn vị hành chính, gồm 14 phường gồm Phú Cường, Hiệp Thành, Chánh Nghĩa, Phú Thọ, Phú Lợi, Phú Hòa, Phú Mỹ, Phú Tân, Hòa Phú, Định Hòa, Tương Bình Hiệp, Hiệp An, Tân An và Chánh Mỹ.
Vị trí địa lý của thành phố:
. Phía Đông giáp thị xã Tân Uyên
. Phía Tây giáp thành phố Hồ Chí Minh.
. Phía Nam giáp thành phố Thuận An.
. Phía Bắc giáp thị xã Bến Cát.
Thành phố Thủ Dầu Một nằm trong chùm đô thị của vùng kinh tế trọng điểm phía nam, cách trung tâm thành phố Hồ Chí Minh 30 km, cách thành phố Biên Hòa 30 km; Thủ Dầu Một có các đầu mối giao thông huyết mạch của tỉnh Bình Dương, của khu vực Đông Nam Bộ và của cả nước chạy qua như: Quốc lộ 13 (Đại lộ Bình Dương), Mỹ Phước – Tân Vạn, ĐT741, ĐT742, ĐT743, ĐT744, ĐT745 tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển mọi mặt của thành phố.